Dynia dla alergika

Jesień to idealna pora na to, żeby w kuchni alergika zagościła "królowa jesieni" czyli sezonowa dynia.

Dynia uznawana jest za warzywo rzadko uczulające i jest polecana dla alergików jako zamiennik marchwi. 

Ze względu na wysoką zawartość betakarotenu oraz cennych witamin i mikroelementów dynia stanowi zdrową i smaczną alternatywę dla dzieci uczulonych na marchew, a do tego jest bardzo delikatna i lekkostrawna. Przecier z ugotowanej dyni z powodzeniem może stanowić pierwszy produkt wprowadzony do diety niemowlęcia.

Kiedyś dynię przyrządzałam sporadycznie, ale odkąd przygotowuję posiłki dla mojego małego alergika, w naszej kuchni pojawia się znacznie częściej. Niestety rozszerzanie diety Aleksa zaczęliśmy "tradycyjnie" czyli od marchewki, która jak się szybko okazało uczulała synka. Po marchewkowej próbie dość długo miał  silną wysypkę, dodatkowo nie pojawiła się ona od razu, ale dopiero trzeciego dnia po wprowadzeniu marchewki do diety. Na szczęście próbę z dynią przeszedł bez żadnych objawów i stanowi ona stały element jego diety.

Aleks w wieku niemowlęcym bardzo chętnie jadł dyniowe papki i do tej pory ze smakiem zjada zupkę krem z dyni. Ze względu na dość neutralny smak dynia świetnie nadaje się zarówno do przyrządzania dań słodkich czy przekąsek (racuszki, ciastka, rozmaite desery, dżemy) oraz dań obiadowych (zupy, dodatek do dań warzywnych, mięsnych, kasz, ryżu...).

Najczęściej używam w kuchni dynię Hokkaido, która ma tę zaletę że nie trzeba jej obierać lub dynię masłową (piżmową), która łatwo się obiera i ma trzon pozbawiony pestek. 

Kilka faktów na temat tego wartościowego warzywa jakim niewątpliwie jest dynia

Informacje ważne dla alergików:

• dynia jest uznawana za pokarm o niskim ryzyko wywołania uczulenia, alergia pokarmowa typu IgE na dynię była opisywano bardzo rzadko, ale niestety część dzieci może mieć uczulenie na dynię.
• głównym alergenem występującym w owocach dyni jest profilina (Cuc p 2), jednak ulega ona rozkładowi pod wpływem pepsyny (enzym trawienny żołądka) dlatego zazwyczaj uczulenie ogranicza się do okolicy jamy ustnej (zespół alergii jamy ustnej). Inne poznane alergeny dyni to: Cuc p (f225), Cuc p (oksydaza kwasu askorbowego), Cuc p cyklofilina
• alergia krzyżowa może wystąpić z pestkami dyni oraz z innymi warzywami z rodziny dyniowatych - wykazano możliwe alergie krzyżowe m.in. z melonem, arbuzem, ogórkiem i cukinią
• alergia krzyżowa na dynię może wystąpić także przy alergii na pyłki chwastów oraz ambrozji
• objawy alergii na dynię mogą być takie same jak przy innych pokarmach - wysypka, objawy ze strony przewodu pokarmowego (biegunka, śluzowe kupki, wymioty, ulewanie), infekcje dróg oddechowych, a w wyjątkowych przypadkach nawet wstrząs anafilaktyczny.

Dynia zawiera mniej azotanów

Dynia ma bardzo ważną właściwość - w porównaniu z "konkurencyjną" marchwią przyswaja znacznie mniej szkodliwych azotanów, w związku z tym jest bezpieczniejsza dla dzieci. Oczywiście i tak najlepsza będzie dynia uprawiana w gospodarstwach ekologicznych lub z przydomowego ogródka. 

Wartość odżywcza dyni

Jest to bardzo wartościowe warzywo. Dynia jest niskokaloryczna, zawiera witaminy z grupy B (szczególnie dużo B2), witaminę PP, kwas foliowy, beta-karoten (prowitamina A) i witaminę C oraz minerały m.in. potas, dużo wapnia, żelazo, fosfor, magnez. Poza tym dynia zawiera pektyny i korzystnie wpływa na pracę przewodu pokarmowego, jest lekkostrawna, łagodna dla żołądka i jelit, polecana przy rekonwalescencji.

Wartość odżywcza w 100g ugotowanej dyni

Wartość kaloryczna - 20kcal (83,7 kJ)
Witamina A - 4992 IU
Witamina C-4,7 mg
Witamina E-0,8 mg
Witamina K - 0,8 mcg
Ryboflawina - 0,1 mg
Kwas foliowy - 9 mcg
Niacyna - 0,4 mg

Odmiany dyni

Dynia należy do rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae Juss.) uprawiana już od 5 tysięcy lat p.n.e.
Istnieje kilka popularnych odmian dyni, posiadają one podobne właściwości odżywcze, ale tak jak pisałam nasze ulubione typy to dynia Hokkaido oraz dynia piżmowa (masłowa).

Zalety dyni Hokkaido - ciemnopomarańczowy, zwarty miąższ zapewnia większą koncentrację korzystnych składników, szczególnie betakarotenu i witaminy B1. Poza tym zazwyczaj nie wymaga obierania i można podawać ją ze skórką. Obierać tę dynię powinno się głównie dla małych dzieci (poniżej 12 miesięcy) dla których nawet taka delikatna skórka może być ciężkostrawna. Najlepiej wybierać cięższe okazy, ponieważ te lekkie zwykle mają bardzo wąski miąższ a za to dużo miejsca zajmuje w nich włóknisty środek z pestkami.

Zalety dyni piżmowej(masłowej) - także ma ciemniejszy miąższ niż dynia zwyczajna, co świadczy o wyższej zawartości karotenu. Poza tym jest niezwykle wygodna w przygotowaniu, gdyż jej trzon zawiera jednolity miąższ pozbawiony pestek (dlatego najlepiej wybierać okazy z grubszym trzonem). Dynię masłową łatwo można obrać i pokroić na ładne okrągłe plastry, bez problemu można ją też zetrzeć na tarce.

Pora wprowadzić dynię do jadłospisu - polecam Wam przepis na smaczną i prostą w wykonaniu zupę krem z dyni.