Buraki dla alergika – czy to dobry pomysł?

Warzywa w diecie alergików stanowią bardzo ważny element. Dostarczają cennych witamin, minerałów i korzystnie wpływają na stan fizjologicznej mikroflory. Uczulają też znacznie rzadziej niż owoce czy produkty pochodzenia zwierzęcego. Spośród warzyw dla alergików na szczególną uwagę zasługują… buraki. Te niepozorne bulwy korzeniowe to prawdziwe bogactwo składników odżywczych i prozdrowotnych. Zobacz, dlaczego warto włączyć buraki do diety alergika.

Uczulenie na buraki - czy alergik może jeść buraczki?

Pamiętam, że w dzieciństwie lubiłam buraki tylko w jednej formie – tarte buraczki na ciepło podawane jako jarzynka do kotletów mielonych. Ten tradycyjny polski zestaw obiadowy skradł moje serce w wieku kilku lat i ta miłość trwa do dziś :-) Aleks odziedziczył po mnie słabość do buraczków w wersji obiadowej i jemy je dość często w takiej formie. 

Jednak obecnie buraki w naszej diecie alergików pojawiają się także w wielu innych pysznych opcjach – carpaccio z buraków, pyszne sałatki z dodatkiem pieczonych buraków, smaczne zupy (nie tylko tradycyjny barszczyk), różnego rodzaju koktajle, zakwas buraczany, a nawet ciasta z dodatkiem tartych buraków. 

Przepisów na dania z buraków jest mnóstwo i nawet jeśli nie lubicie buraków w tradycyjnej formie, to na pewno znajdziecie jakiś ciekawy przepis dla siebie lub dla małych alergików na portalu Przepisy.pl - zobacz tutaj.

Właściwości odżywcze buraków

Buraki dostarczają organizmowi mnóstwo cennych składników - witamin i minerałów.

• potas
• magnez
• wapń
• fosfor
• żelazo
• cynk
• mangan
• bor
• chrom
• kobalt
• witaminy A, C, E, B1, B6, B3, B9, 

Gotowane buraki zawierają niewiele białka i prawie 10% węglowodanów.

Buraki - właściwości zdrowotne

Przykładowe właściwości buraków dla zdrowia:

• zawierają betaninę, przeciwutleniacz który może zapobiegać powstawaniu guzów nowotworowych

• zawierają składniki, które chronią wątrobę i wspomagają jej pracę

• są dobrym źródłem roślinnego żelaza, polecane są weganom

• zawierają bogactwo naturalnych antyoksydantów, które chronią organizm przed wolnymi rodnikami

• wspierają perystaltykę jelit i są korzystne dla flory bakteryjnej przewodu pokarmowego

Zdecydowanie warto włączyć je do swojej diety i regularnie spożywać! 

Alergia na buraki

Alergia na buraki to reakcja alergiczna, która może pojawić się po spożyciu buraków lub po kontakcie z nimi np. podczas obierania lub wdychania oparów gotowanych buraków.

Alergia na buraki, mimo że spotykana jest bardzo rzadko, jednak czasem występuje.

Dlatego, jeśli podajecie dziecku burak po raz pierwszy, to podobnie jak w przypadku wprowadzania wszelkich nowości u alergików zdecydowanie lepiej zacząć od małej ilości gotowanego lub pieczonego buraka i obserwować, czy nie pojawiają się niepokojące objawy alergii na buraki.

Objawy alergii na buraki

Podobnie jak w przypadku innych alergii objawy mogą być zróżnicowane, zależą od typu reakcji, nasilenia alergii oraz wieku pacjenta. Najczęściej obserwuje się następujące objawy alergii na buraki:

• katar sienny

• zaczerwienione, swędzące oczy

• alergiczne zapalenie spojówek

• atak astmy, skurcz oskrzeli

• obrzęk alergiczny

• reakcja anafilaktyczna (bardzo rzadko)

• dolegliwości jelitowe – np. biegunka, ból brzucha, wymioty

• wysypka skórna, pokrzywka

Uczulenie na buraki u niemowlaka będzie miało raczej inne objawy niż u osoby dorosłej.

U niemowląt może to być wysypka na buzi, ulewanie, bóle brzuszka. U starszych dzieci wysypka alergiczna pojawia się zwykle w zgięciach kolan i łokci.

Uczulenie na buraki – objawy

Pozostałe objawy, które mogą wystąpić to m.in.:

• biegunka po burakach

• wysypka po burakach

• pokrzywka po burakach

• kaszel po burakach

• ból brzucha po burakach

Alergia na buraki – alergeny krzyżowe

Burak ćwikłowy to roślina z rodziny roślin Amaranthaceae, która obejmuje także komosę ryżową i szpinak. W związku z tym alergia krzyżowa może występować między burakami, komosą ryżową i szpinakiem.

Alergeny buraków

W burakach stwierdzono następujące alergeny:

• Beta v 1 - białko podobne do Ole e 1, który jest alergenem występującym w drzewach oliwnych

• Beta v 2 to białko profilinowe, panalergen, który może wywoływać alergię

• Lipid Transfer Proteins (LTP) – są to alergeny odporne na działanie ciepła i nie ulegają zniszczeniu po obróbce termicznej. Ten alergen znajduje się również w liściach buraka. Jest to powszechny alergen, występujący m.in. w wielu owocach, stąd może występować alergia krzyżowa między tym alergenem buraka a alergenami owoców

• Chitynaza - obecna w liściach buraka ćwikłowego, może wywoływać alergię u osób uczulonych na lateks

Pamiętajcie jednak, że buraki to jedne z bezpieczniejszych warzyw dla alergików i naprawdę rzadko wywołują alergię. Mam nadzieję, że nie należycie do tych nielicznych pechowców i możecie w pełni korzystać z prozdrowotnych i odżywczych właściwości buraczków!

Czytaj więcej »

Czarny czosnek - właściwości.

O czarnym czosnku słyszałam już dawno, jednak wcześniej nie miałam okazji go wypróbować. Jestem dość podejrzliwa, jeśli chodzi o wszelkie "hity" i nowości o cudownych właściwościach zdrowotnych, dlatego bardzo dokładnie zapoznałam się z dostępnymi danymi na temat tego produktu - i jestem bardzo zaskoczona - pozytywnie. Czarny czosnek to naprawdę super produkt.

Jak produkuje się czarny czosnek?

Czarny czosnek był znany już w starożytności i uznawany produkt wydłużający życie. Czarny czosnek powstaje w ściśle określonych warunkach (temperatura i wilgotność) zapewnionych przez kilkadziesiąt dni. Proces ten nazywa się fermentacją, dojrzewaniem lub "starzeniem". Czarny czosnek to produkt naturalny - proces produkcji polega jedynie na fermentacji całych główek czosnku, która zachodzi w temperaturze ok 60C. Taki proces jest długotrwały, zajmuje ok 4-6 tygodni, jest więc niestety niemożliwy do wykonania w warunkach domowych. Następnie przez kolejne 45 dni czosnek "leżakuje" i ulega naturalnej oksydacji. Długotrwały proces i zachodzące w ząbkach czosnku reakcje enzymatyczne sprawiają, że czarny czosnek traci typowy zapach i smak czosnku, a jednocześnie poprawia się przyswajalność substancji aktywnych.

Proces fermentacji nie jest typowy, ponieważ nie zachodzi pod wpływem działalności mikroorganizmów, ale enzymów i innych naturalnych reakcji biochemicznych zachodzących w trakcie dojrzewania. Czosnek zyskuje czarny kolor w wyniku powstawania melanoidyny z cukrów. Pod koniec pełnego procesu czosnek jest czarno/granatowy, miękki, o konsystencji bardzo delikatnej, podobnej do topionego serka.
Ponadto proces fermentacji czosnku wpływa na wzrost przyswajania substancji odżywczych i lepsze działanie antyoksydacyjne - zawiera większe stężenie przeciwutleniaczy niż świeży czosnek m.in. dużą zawartość s-allilocysteiny o szerokich właściwościach korzystnych dla zdrowia. Czarny czosnek dzięki temu procesowi jest także łagodniejszy dla przewodu pokarmowego, łatwiej ulega strawieniu.

Tak więc, skład czarnego czosnku to po prostu czosnek. Żadnych konserwantów, barwników czy innych dodatków. Takie produkty zdecydowanie lubię :)

Jak smakuje czarny czosnek?

Smak czarnego czosnku jest wytrawny i bardzo ciekawy, można go porównać trochę do suszonej śliwki, o posmaku balsamico albo sosu sojowego, jest mięciutki, bez trudu można go rozsmarować. Nie ma on smaku ani zapachu świeżego czosnku, bez problemu można go zjeść bez żadnych dodatków, nie szczypie w język, nie drażni.

Właściwości czarnego czosnku

Po przeglądzie literatury na temat czarnego czosnku byłam naprawdę pod dużym wrażeniem. Wszystko wskazuje na to, że to prawdziwy "superfood", żałuję, że nie trafił do naszej kuchni/apteczki już kilka lat temu. Główne właściwości wynikają z wysokiej zawartości przeciwutleniaczy. Te substancje obecne w czarnym czosnku chronią organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, uszkodzeniem komórek i ich starzeniem. Wiele też jest doniesień o działaniu przeciwnowotworowym tych substancji,  wspomagają działanie układu odpornościowego. Czarny czosnek ze względu na wysoką zawartość przeciwutleniaczy stanowi bardzo korzystny, wzmacniający, wspomagający układ odpornościowy dodatek do diety. Cenne właściwości czarnego czosnku zauważyły też firmy produkujące suplementy i można już spotkać suplementy diety zawierające wyciąg z czarnego czosnku. 

Za główny aktywny składnik czarnego czosnku uznaje się s-allilocysteinę - czarny czosnek zawiera wysoki poziom s-allilocysteiny (SAC), znacznie wyższy niż surowy czosnek. 

Najważniejsze, dotychczas wykazane działania czarnego czosnku są następujące:

• Obniża poziom całkowitych lipidów, trójglicerydów i cholesterolu we krwi, korzystny przy miażdżycy i innych schorzeniach układu krwionośnego oraz przy cukrzycy
• Wykazuje działanie hepatoprotekcyjne (chroni komórki wątroby)
• Wykazuje działanie przeciwzapalne
• Może być korzystny przy niektórych nowotworach (szczególnie rak prostaty, przełyku) i w profilaktyce nowotworowej.
• Wpływa na obniżenie ciśnienia krwi 
• Wzmacnia odporność, wspomaga układ immunologiczny, działa immunomodulacyjnie
• Ze względu na spowalnianie procesów starzenia może mieć wspomagające działanie w wielu chorobach przewlekłych jak np. choroby serca czy reumatoidalne zapalenie stawów.
• Wstępne badania wskazują też na korzystny wpływ czarnego czosnku na poprawę zdolności poznawczych w takich chorobach jak np. choroba Alzeihemera, poza tym posiada działanie neuroprotekcyjne.
• Przeciwdziała procesom starzenia

Co ciekawe, czarny czosnek ma działanie lekko pobudzające, dodaje energii, dlatego lepiej jeść go rano lub w ciągu dnia, a nie na noc.

Mnie szczególnie zainteresowały też wyniki badań, które wskazują, że czarny czosnek ma potencjalne działanie hamujące reakcje alergiczne i przeciwzapalne - m.in. hamował produkcję prostaglandyny E2 i leukotrienu B4. Te i inne mechanizmy działania sprawiają, że może być przydatny w schorzeniach alergicznych.

Czy czarny czosnek zawiera allinę?

W wyniku długotrwałego procesu większość alliny ulega przekształceniu do innych związków, w związku z czym nie powstanie z niej allicyna, uznawana za najsilniejszą substancję bakteriobójczą z czosnku. Dlatego przy ostrych infekcjach lepiej się sprawdzi świeży czosnek, który ten związek zawiera w wysokim stężeniu. Podczas fermentacji z alliny powstaje jednak już wspomniana S-allilocysteina, silny przeciwutleniacz. Czarny czosnek zawiera 5,8 mg S-allilocysteiny (SAC) a świeży czosnek 0,32 mg tej substancji. Co ciekawe, S-allilocysteina występująca w dużym stężeniu w czarnym czosnku wspomaga przyswajanie allicyny - dlatego przy infekcjach dobrym pomysłem może być jednoczesne spożywanie czarnego i świeżego czosnku, dzięki czemu więcej allicyny zostanie wykorzystane przez organizm do walki z patogenami. 

Jak jeść czarny czosnek?

Jednak czarny czosnek jest spożywany nie tylko ze względu na zdrowotne właściwości. Posiada szereg zastosowań kulinarnych. Jego smak jest naprawdę bardzo wyrafinowany, luksusowy. Nadaje ciekawy charakter wielu daniom, ja dodawałam go pokrojonego do sałatek, risotto a także na kanapki. Jeśli go spróbujecie, na pewno będziecie chcieli mieć go zawsze w swojej kuchni. Niebawem opublikuję też jakiś fajny przepis z dodatkiem tego czosnku.

Czarny czosnek czy świeży czosnek?

Odpowiedź jest prosta - jeden i drugi. Czarny czosnek nie zastępuje świeżego, posiada nieco inne właściwości zdrowotne. Poza tym stanowi ciekawy składnik kulinarny, świetny dodatek do diety, smaczny i pozbawiony zapachowych efektów ubocznych. 

Alergia na czarny czosnek?

Powinny go oczywiście unikać osoby z alergią na świeży czosnek. O alergii na czosnek napiszę wkrótce osobny artykuł, ale na szczęście alergia pokarmowa na czosnek spotykana jest dość rzadko. Częściej występuje za to alergia kontaktowa lub ataki astmy po kontakcie ze świeżym czosnkiem, ze względu na zawartość drażniących lotnych związków i substancji drażniących skórę. Czarny czosnek prawdopodobnie w mniejszych stopniu działa drażniąco niż świeży, jednak nie ma konkretnych badań to potwierdzających.

Moja opinia

Już przez około dwa tygodnie stosowania (jadłam jeden ząbek dziennie) zaobserwowałam pewne korzyści. Mam wrażenie, że mam więcej energii niż zwykle i nie zaraziłam się kolejną dziecięcą infekcją, którą przyniósł do domu Aleks. Więc można uznać to za pewien sukces. Poza tym jest naprawdę lekkostrawny, nie miałam żadnych ubocznych efektów żołądkowych, jakie pojawiają się czasem po spożyciu świeżego czosnku. Ten czosnek jest niestety dość drogi, ale zamierzam jeść chociaż 2 ząbki tygodniowo przez zimę i wiosnę, na przemian ze świeżym czosnkiem. Aleks też próbował ten czosnek, łatwo można go przemycić w jedzeniu dziecka, bo niestety świeży czosnek z trudem udaje mi się mu podać.

Nie jest to post sponsorowany, po prostu ten produkt zainteresował mnie na tyle, że chciałam go wypróbować i napisać artykuł. Czosnek, który testowałam jest ekologiczny, produkowany przez firmę Vegetalia, możecie go kupić bezpośrednio od dystrybutora - http://www.juleko.pl/

Wybrane piśmiennictwo:
Ae Wha Ha et al., The effects of black garlic (Allium satvium) extracts on lipid metabolism in rats fed a high fat diet
Choi et al., Physicochemical and antioxidant properties of black garlic. Molecules. 2014 Oct 20;19(10):16811-23.
Colin-Gonzales et al., The Antioxidant Mechanisms Underlying the Aged Garlic Extract- and S-Allylcysteine-Induced Protection, Oxid Med Cell Longev. 2012; 2012
Liu i Yeh, Inhibition of cholesterol biosynthesis by organosulfur compounds derived from garlic.Lipids. 2000 Feb;35(2):197-203.
Jae- Myung et al., Anti-Allergic Action of Aged Black Garlic Extract in RBL-2H3 Cells and Passive Cutaneous Anaphylaxis Reaction in Mice, J Med Food. 2014 Jan 1; 17(1): 92–102.
Shin et al., Hepatoprotective Effect of Aged Black Garlic Extract in Rodents, Toxicol Res. 2014 Mar; 30(1): 49–54.

Czytaj więcej »

Szparagi zielone - warzywa dla alergika

Szybko szybko! Zaraz się kończy sezon na szparagi!! Korzystajcie póki można, naprawdę warto. Szparagi to dość częsty element diety Aleksa, ponieważ są zdrowe i co najważniejsze, nie wywołują u niego reakcji uczuleniowej (dość rzadko są przyczyną alergii pokarmowej). My najczęściej jadamy szparagi zielone. Biała odmiana jest uprawiana bez dostępu światła, wtedy nie wytwarza się w nich zielony barwnik. Do tego mają jedną poważną wadę - trzeba je obierać ;-). Białe szparagi posiadają też przez to nieco mniej wartości odżywczych niż szparagi zielone, bo wiele wartościowych substancji znajduje się właśnie tuż pod skórką.

Cenne właściwości odżywcze szparagów

Szparagi uznawane są za jedne z najzdrowszych i najsmaczniejszych warzyw. Warzywa te są pyszne, delikatne, lekkostrawne stanowią doskonałą bazę setek przepisów, w menu dzieci mogą się znaleźć od ok 8 miesiąca życia. Zawierają cenne witaminy, składniki mineralne i przeciwutleniacze m.in:

- są bardzo niskokaloryczne (ok 20 kcal/100g) co akurat dla nas nie ma znaczenia, ale może zainteresować osoby na diecie niskokalorycznej.

- kwas foliowy (10 pędów = 225mcg = 50% dziennego zapotrzebowania), witamina K (80mcg/100g = 100% dziennego zapotrzebowania), witamina C (25mg/100g), witamina E (1,2 mg/100g), witaminy z grupy B i betakaroten (ok 500mcg/100g).

- potas, sód, żelazo, fluor, wapń, magnez, fosfor, selen, mangan

- inne wartościowe związki  - glutation (ok 70mg/100g, wspiera oczyszczające funkcje wątroby), asparagina, fruktany (prebiotyk, który sprzyja rozwojowi fizjologicznej mikroflory jelit), błonnik

Właściwości zdrowotne szparagów

Warzywo to oficjalnie nazywa się "szparag lekarski". Co prawda formalnie nie jest uznawane za roślinę leczniczą, ale ze względu na zawartość asparaginy i innych związków czynnych biologicznie, mają kilka istotnych właściwości:

- zalecane w okresie ciąży ze względu na bogactwo witamin, w szczególności folianów

- są moczopędne, stymulują pracę nerek

- poprawiają perystaltykę jelit

- obniżają ciśnienie krwi (zawierają dużo potasu a mało sodu - korzystne przy nadciśnieniu)

- oczyszczają układ limfatyczny

- działają przeciwnowotworowo

Uwaga - szparagi zawierają dużą ilość puryn - z zasad purynowych powstaje w organizmie kwas moczowy, który w niektórych przypadkach powoduje powstawanie kamieni moczanowych lub dnę moczanową, dlatego szparagów lepiej unikach przy tych schorzeniach.

Skąd ten dziwny zapach moczu po spożyciu szparagów?

Podczas rozkładu asparaginy i S-metylmetioniny w moczu powstają związki zawierające siarkę - metanotiol, dimetylosulfid, dimetylodisulfid, dimetylosulfotlenek, dimetylosulfon i bis-(metyltio)metan. Mają one specyficzny zapach. Większość ludzi produkuje nieprzyjemny zapach moczu, ale tylko kilkadziesiąt procent z nas jest w stanie go wyczuć, jest to uwarunkowane genetycznie. Cóż...ja go wyczuwam :))

Zajmijmy się teraz tym, co najbardziej interesuje alergików. 

Czy szparagi mogą uczulać? 

Czy alergia na szparagi jest często spotykana?

Jak już doskonale wiecie, wszystko może uczulać. Szparagi nie są tu wyjątkiem i także mogą wywoływać objawy alergii, zarówno po spożyciu, jak po kontakcie ze skórą. Objawy alergii na szparagi są podobne jak przy alergii na inne produkty i w skrajnych przypadkach mogą prowadzić nawet do wstrząsu anafilaktycznego. 

Surowe szparagi mają większe zdolności uczulające i dość często mogą wywoływać alergię kontaktową (szczególnie u osób pracujących przy zbiorze czy obróbce szparagów)

Natomiast odnośnie alergii pokarmowej, to szparagi należą do warzyw uczulających dość rzadko (ugotowane), warto je więc spróbować wprowadzić je do diety alergika. 

Alergeny szparagów

Dotychczas wykazano istnienie co najmniej kilku różnych alergenów w pędach szparagów. Wśród nich większość jest wrażliwa na wysoką temperaturę, jednak nie wszystkie. Dlatego gotowanie szparagów zmniejsza ryzyko wywołania alergii, ale go nie wyklucza.

- Aspa o 1.01 i 1.02 -  LTP (lipid transfer protein) - ciepłostabilnne, nie ulegają neutralizacji podczas gotowania

- Aspa o 4 - profilina 

- Aspa o Bet v 1 homolog  - alergen podobny do alergenu pyłku brzozy Bet v 1 

Alergeny kontaktowe: 

Szparagi zawierają silny alergen kontaktowy 1,2,3-Trithiane-5-carboxylic acid, w największych ilościach obecny jest na początku sezonu zbiorów, w młodych pędach. Alergen ten odpowiada za dość częste występowanie objawów alergii kontaktowej u osób mających częsty kontakt z surowymi szparagami.

Alergia krzyżowa na szparagi

Możliwe reakcje krzyżowe - ze względu na obecność alergenów z głównych grup (profilina, LTP i homolog Bet v 1) istnieje dużo możliwych reakcji krzyżowych, ale pamiętajcie, wcale nie muszą one występować:
- spokrewnione rośliny - cebula, czosnek, szczypior, por
- brzoza i alergeny reagujące krzyżowo z brzozą (większość owoców - m.in. jabłka, gruszki, brzoskwinie, kiwi, wiele warzyw, m.in. marchew, seler)

Mrożenie szparagów

Sezon na szparagi jeszcze trwa, ale trzeba się spieszyć, powoli będą się kończyć. Jak go przedłużyć? Najlepiej zamrozić. Ja mrożę tylko zielone szparagi. Kupuję świeże, tego samego dnia je dokładnie myję, suszę. Kroję na małe kawałki i mrożę. Dodatek mrożonych szparagów świetnie urozmaicają zimowe zupy i dania warzywne. A mrożone szparagi nie są powszechnie dostępne w sprzedaży, dlatego warto zrobić własne mrożonki.

A poniżej nasze ultraproste przepisy na zielone szparagi dla dzieci i dorosłych, mam nadzieję że wypróbujecie.

Zielone szparagi trzeba dokładnie umyć i odłamać zdrewniałe końcówki, nie trzeba ich obierać. Najwięcej swoich właściwości  szparagi zachowują, gdy są gotowane krótko, kilka minut w osolonym wrzątku lub na parze, podane po prostu jako dodatek do obiadu. Oprócz takiego klasycznego podania, często jemy szparagi podsmażane (nieco mniej zdrowe, ale pyszne) i oczywiście zupę krem ze szparagów.

Szparagi podsmażane na oliwie - pokrojone, surowe szparagi wrzucam na rozgrzaną oliwę i krótko podsmażam, dodaję troszkę soli i czarnuszkę, można też posypać płatkamii teff, wtedy powstaje ciekawa panierka. Podaję je na ciepło do obiadu lub na zimno do kanapek.

Zupa krem z zielonych szparagów - pół litra osolonej wody i 4 ziemniaki (lub pół batata) gotuję ok 10 minut, można dodać dowolne przyprawy, w innym garnku na oliwie przez ok 10 minut duszę pokrojone szparagi (10 sztuk). Szparagi wraz z powstałym sosem dodaję do ziemniaków i gotuję wszystko do miękkości. Przed podaniem miksuję.

W temacie warzyw dobrych dla alergików polecam też post o dyni.

Czytaj więcej »

Dynia dla alergika

Jesień to idealna pora na to, żeby w kuchni alergika zagościła "królowa jesieni" czyli sezonowa dynia.

Dynia uznawana jest za warzywo rzadko uczulające i jest polecana dla alergików jako zamiennik marchwi. 

Ze względu na wysoką zawartość betakarotenu oraz cennych witamin i mikroelementów dynia stanowi zdrową i smaczną alternatywę dla dzieci uczulonych na marchew, a do tego jest bardzo delikatna i lekkostrawna. Przecier z ugotowanej dyni z powodzeniem może stanowić pierwszy produkt wprowadzony do diety niemowlęcia.

Kiedyś dynię przyrządzałam sporadycznie, ale odkąd przygotowuję posiłki dla mojego małego alergika, w naszej kuchni pojawia się znacznie częściej. Niestety rozszerzanie diety Aleksa zaczęliśmy "tradycyjnie" czyli od marchewki, która jak się szybko okazało uczulała synka. Po marchewkowej próbie dość długo miał  silną wysypkę, dodatkowo nie pojawiła się ona od razu, ale dopiero trzeciego dnia po wprowadzeniu marchewki do diety. Na szczęście próbę z dynią przeszedł bez żadnych objawów i stanowi ona stały element jego diety.

Aleks w wieku niemowlęcym bardzo chętnie jadł dyniowe papki i do tej pory ze smakiem zjada zupkę krem z dyni. Ze względu na dość neutralny smak dynia świetnie nadaje się zarówno do przyrządzania dań słodkich czy przekąsek (racuszki, ciastka, rozmaite desery, dżemy) oraz dań obiadowych (zupy, dodatek do dań warzywnych, mięsnych, kasz, ryżu...).

Najczęściej używam w kuchni dynię Hokkaido, która ma tę zaletę że nie trzeba jej obierać lub dynię masłową (piżmową), która łatwo się obiera i ma trzon pozbawiony pestek. 

Kilka faktów na temat tego wartościowego warzywa jakim niewątpliwie jest dynia

Informacje ważne dla alergików:

• dynia jest uznawana za pokarm o niskim ryzyko wywołania uczulenia, alergia pokarmowa typu IgE na dynię była opisywano bardzo rzadko, ale niestety część dzieci może mieć uczulenie na dynię.
• głównym alergenem występującym w owocach dyni jest profilina (Cuc p 2), jednak ulega ona rozkładowi pod wpływem pepsyny (enzym trawienny żołądka) dlatego zazwyczaj uczulenie ogranicza się do okolicy jamy ustnej (zespół alergii jamy ustnej). Inne poznane alergeny dyni to: Cuc p (f225), Cuc p (oksydaza kwasu askorbowego), Cuc p cyklofilina
• alergia krzyżowa może wystąpić z pestkami dyni oraz z innymi warzywami z rodziny dyniowatych - wykazano możliwe alergie krzyżowe m.in. z melonem, arbuzem, ogórkiem i cukinią
• alergia krzyżowa na dynię może wystąpić także przy alergii na pyłki chwastów oraz ambrozji
• objawy alergii na dynię mogą być takie same jak przy innych pokarmach - wysypka, objawy ze strony przewodu pokarmowego (biegunka, śluzowe kupki, wymioty, ulewanie), infekcje dróg oddechowych, a w wyjątkowych przypadkach nawet wstrząs anafilaktyczny.

Dynia zawiera mniej azotanów

Dynia ma bardzo ważną właściwość - w porównaniu z "konkurencyjną" marchwią przyswaja znacznie mniej szkodliwych azotanów, w związku z tym jest bezpieczniejsza dla dzieci. Oczywiście i tak najlepsza będzie dynia uprawiana w gospodarstwach ekologicznych lub z przydomowego ogródka. 

Wartość odżywcza dyni

Jest to bardzo wartościowe warzywo. Dynia jest niskokaloryczna, zawiera witaminy z grupy B (szczególnie dużo B2), witaminę PP, kwas foliowy, beta-karoten (prowitamina A) i witaminę C oraz minerały m.in. potas, dużo wapnia, żelazo, fosfor, magnez. Poza tym dynia zawiera pektyny i korzystnie wpływa na pracę przewodu pokarmowego, jest lekkostrawna, łagodna dla żołądka i jelit, polecana przy rekonwalescencji.

Wartość odżywcza w 100g ugotowanej dyni

Wartość kaloryczna - 20kcal (83,7 kJ)
Witamina A - 4992 IU
Witamina C-4,7 mg
Witamina E-0,8 mg
Witamina K - 0,8 mcg
Ryboflawina - 0,1 mg
Kwas foliowy - 9 mcg
Niacyna - 0,4 mg

Odmiany dyni

Dynia należy do rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae Juss.) uprawiana już od 5 tysięcy lat p.n.e.
Istnieje kilka popularnych odmian dyni, posiadają one podobne właściwości odżywcze, ale tak jak pisałam nasze ulubione typy to dynia Hokkaido oraz dynia piżmowa (masłowa).

Zalety dyni Hokkaido - ciemnopomarańczowy, zwarty miąższ zapewnia większą koncentrację korzystnych składników, szczególnie betakarotenu i witaminy B1. Poza tym zazwyczaj nie wymaga obierania i można podawać ją ze skórką. Obierać tę dynię powinno się głównie dla małych dzieci (poniżej 12 miesięcy) dla których nawet taka delikatna skórka może być ciężkostrawna. Najlepiej wybierać cięższe okazy, ponieważ te lekkie zwykle mają bardzo wąski miąższ a za to dużo miejsca zajmuje w nich włóknisty środek z pestkami.

Zalety dyni piżmowej(masłowej) - także ma ciemniejszy miąższ niż dynia zwyczajna, co świadczy o wyższej zawartości karotenu. Poza tym jest niezwykle wygodna w przygotowaniu, gdyż jej trzon zawiera jednolity miąższ pozbawiony pestek (dlatego najlepiej wybierać okazy z grubszym trzonem). Dynię masłową łatwo można obrać i pokroić na ładne okrągłe plastry, bez problemu można ją też zetrzeć na tarce.

Pora wprowadzić dynię do jadłospisu - polecam Wam przepis na smaczną i prostą w wykonaniu zupę krem z dyni.

Czytaj więcej »