Syrop klonowy - słodkie zalety i gorzkie wady

Właściwości syropu klonowego

Syrop klonowy to kolejny obok syropu z agawy popularny, słodki zamiennik cukru. Już na wstępie Wam zdradzę, że w moim rankingu wypada znacznie lepiej niż rafinowany biały cukier i syrop z agawy.

Syrop klonowy dobrze się sprawdzi dla osób, które nie chcą/nie muszą odstawiać sacharozy, ale chcą zastąpić biały cukier czymś zdrowszym. Zamieniając biały cukier na syrop klonowy dostarczycie swojemu organizmowi oprócz pustych kalorii z sacharozy dodatkowo także sporą dawkę naturalnych przeciwutleniaczy, mikroelementów i witamin. Jednak ze względu na wysoką zawartość sacharozy syrop klonowy powinien być spożywany rzadko, raczej okazyjnie (czyli tak jak cukier). Pamiętajcie także, że alergicy powinni ograniczać spożycie cukrów prostych i sacharozy, gdyż mają one ogólnie niekorzystny wpływ na układ immunologiczny, a także sprzyjają rozrostowi grzybów Candida w jelitach. 

Wady syropu klonowego:

• główna wada - wysoka zawartość cukrów – syrop klonowy zawiera przede wszystkim:

- sacharozę 52 - 75%
- glukozę 0-9,5%
- fruktozę 0-3,9%

• z tego względu nie jest wskazany dla cukrzyków, przy kandydozie, diecie bezcukrowej i innych sytuacjach, w których należy unikać sacharozy i cukrów prostych
• różnice w zawartości cukrów mogą wynikać z terminu zbioru syropu, gatunku klonu.

Zalety syropu klonowego:

• minimalne ryzyko wywołania reakcji alergicznej, dobra alternatywa przy uczuleniu na miód
• produkt wegański
• wysoka zawartość przeciwutleniaczy, 4mg polifenoli w 60ml – aż 54 dotychczas wykrytych polifenoli, w tym substancje o działaniu przeciwnowotworowym, przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym i antyoksydacyjnym.
• wykazano działanie przeciwnowotworowe niektórych związków izolowanych z syropu klonowego – w warunkach in-vitro syrop klonowy hamował wzrost komórek raka, szczególnie komórek raka prostaty i raka płuc.
• kwas abscysynowy z syropu klonowego stymuluje wytwarzanie insuliny przez trzustkę oraz zwiększa wrażliwość komórek tłuszczowych na insulinę, sprzyja wykorzystaniu glukozy przez komórki mięśniowe
• wysoka zawartość mikroelementów – szczególnie manganu, cynku (korzystnego dla alergików i wspomagającego pracę układu immunologicznego), magnezu, niewielka ilość potasu i wapnia
• wysoka zawartość ryboflawiny (witamina B2) a także niewielkie ilości innych witamin z grupy B
• produkt naturalny, sok uzyskany z klonu poddawany jest jedynie odparowaniu wody (gotowanie) i filtracji.
• pozyskiwanie soku nie wpływa negatywnie na drzewa, sok pozyskuje się  przez krótki okres roku (wczesną wiosną) a drzewa mogą być wykorzystywane nawet przez kilkadziesiąt lat.
• oryginalny 100% syrop klonowy nie zawiera żadnych sztucznych dodatków typu konserwanty, barwniki (należy dokładnie czytać etykiety, zdarzają się syropy tylko udające syrop klonowy)
• ciekawy smak, szerokie zastosowanie kulinarne, rozmaite potrawy i napoje - dobrze rozpuszcza się w wodzie

Jak powstaje syrop klonowy?

Syrop klonowy uzyskuje się przede wszystkim z klonu cukrowego (Acer saccharum), klonu czarnego (Acer nigrum) i klonu czerwonego (Acer rubrum). Te gatunki charakteryzują się wysoką zawartością cukru w soku.

Produkt ten stosowali już rdzenni Indianie z północnej części Ameryki Północnej, jeszcze na długo przed odkryciem Ameryki przez Kolumba. Następnie Indianie pokazali jak zbierać sok klonowy Europejskim osadnikom. 

Klony od których pozyskuje się sok muszą mieć ok. 30-40 lat, dopiero wtedy są nawiercane, drzewa mogą być wykorzystywane nawet do 100 lat. Sok pozyskuje się wczesną wiosną, wtedy jest słodki, gdy drzewa zaczynają puszczać pąki jego skład ulega zmianom i na niekorzyść zmieniają się walory smakowe. W każdym drzewie wierci się kilka otworów w których montuje się specjalny kranik. Sok spływa albo bezpośrednio do pojemnika albo doprowadzony jest systemem rurek do zbiorczych pojemników. Obecnie producenci stosują wysokowydajne parowniki ograniczające zużycie energii, a uzyskany produkt jest poddawany filtracji, w celu usunięcia skrystalizowanego cukru. Nadal jednak nie stosuje się żadnych bardziej inwazyjnych metod produkcji, podczas obróbki nie stosowane są środki chemiczne, a uzyskany syrop nie zawiera żadnych sztucznych dodatków. 1 litr syropu powstaje z 20-50 litrów soku klonowego. Z syropu klonowego mogą być produkowane także inne słodkie produkty jak cukier klonowy, cukierki klonowe czy masło klonowe.

Wytwórnie syropu powstają przede wszystkim w północno-wschodniej części Ameryki Północnej – Kanadzie i niektórych regionach USA. 

Zawartość witamin i składników mineralnych w syropie klonowym

	Syrop klonowy ¼ szklanki 80g	Syrop kukurydziany wysoko fruktozowy (HFCS) ¼ szklanki 78g	Miód ¼ szklanki 85g	Cukier brązowy ¼ szklanki 55g	Biały cukier ¼ szklanki 51g
Ryboflawina (mg)	0,59	0,01	0,03	0	0,01
tiamina (mg)	0,01	0	0	0	0
Mangan (mg)	1,89	0,07	0,07	0,04	0
Cynk (mg)	0,58	0,02	0,19	0,02	0
Magnez (mg)	16,5	0	1,75	5,0	0
Wapń (mg)	58,0	0	5,0	45,8	0,48
Żelazo (mg)	0,09	0,02	0,36	0,39	0,03
Selen (mcg)	0,4	0,55	0,66	0,65	0,3
Potas (mg)	167	0	44,0	73,3	0,96
Kalorie (kcal)	216	220	261	216	196

Wykazano, że syrop klonowy zawiera ponad 50 różnych przeciwutleniaczy. Niektóre z nich wykazują właściwości przeciwnowotworowe, antybakteryjne czy przeciwcukrzycowe

Zdolność pochłaniania wolnych rodników tlenowych	mikromol TE2/100g produktu
Brokuł, surowy	1362
Banan, surowy	879
Marchew, surowa	666
Syrop klonowy	600
Kapusta, surowa	508
Pomidor, surowy	337
Kantalupa	315

Zastosowanie kulinarne syropu klonowego

• do pieczenia – ciasta, ciastka, babeczki
• słodka polewa – naleśniki, gofry, desery, lody
• substancja słodząca – do kawy, drinków, koktajli
• składnik marynaty do mięsa

Jeśli dotychczas używałaś do wypieków cukru i chcesz go zastąpić syropem klonowym warto zastosować się do poniższych sugestii.

• zamiast 1 miarki cukru użyj 3/4 miarki syropu klonowego
• odpowiednio zmniejsz ilość innego płynu dodawanego do danego wypieku
• dodaj ¼ łyżeczki sody na 1 szklankę syropu klonowego dodawanego do wypieku
• temperaturę pieczenia zmniejsz o kilka stopni  

Podsumowanie

Muszę przyznać, że po dokładnym prześledzeniu wielu publikacji na temat syropu klonowego jestem mile zaskoczona – wygląda na to, że jest on znacznie „mniejszym złem” niż zwykły cukier. Wypada też zdecydowanie lepiej niż syrop z agawy. Pamiętajmy jednak, że mimo że jest to produkt naturalny, to nadal jest to produkt zawierający dużą ilość sacharozy i powinien być spożywany raczej okazjonalnie,  nie jest wskazany dla cukrzyków czy osób z różnych powodów ograniczających spożycie cukru w diecie. Jeśli jednak chcecie czymś dosłodzić potrawę lub napój i macie do wyboru cukier rafinowany, syrop z agawy lub syrop klonowy – wybierzcie ten ostatni.

Gdzie kupić syrop klonowy?

Syrop klonowy bez problemu można kupić w większości sklepów ze zdrową żywnością.
Syrop klonowy w dobrej cenie kupicie np. tutaj
Można też kupić go np. tutaj. 
Oryginalny syrop klonowy z kanady można kupić m.in. w sklepie biosyrop. Oprócz syropu klonowego znajdziecie w tym sklepie inne ciekawe produkty z syropu klonowego jak np. cukier klonowy, cukierki klonowe czy naturalne dżemy słodzone syropem klonowym.

Czy istnieje idealny zamiennik cukru dla alergika? Zdrowy, z wysoką zawartością witamin, mikroelementów i innych korzystnych składników, a przy tym nie obciążający organizmu wysokim stężeniem dwucukrów i cukrów prostych? Możliwe, że tak, ale syrop klonowy takim ideałem nie jest z powodu wysokiej zawartości sacharozy. Zatem - szukamy dalej, ale zdecydowanie nie wrzucam syropu klonowego na czarną listę. My czasem stosujemy syrop klonowy do wypieków a także jako polewę np. do porannej "tefianki". 

Wkrótce pojawią się posty o innych zamiennikach cukru – czy jakiś produkt interesuje Was szczególnie i chcecie przeczytać o nim rzetelne i obiektywne informacje? Dajcie znać w komentarzach :-)

Wybrane źródła:

Legault, J.; Girard-Lalancette, K.; Grenon, C.; Dussault, C.; Pichette, A. Antioxidant activity, inhibition of nitric oxide overproduction, and in vitro antiproliferative effect of maple sap and syrup from Acer saccharum. J. Med. Food 2010, 13, 460-468. Li L.; Seeram N. Maple syrup phytochemicals include lignans, coumarins, a stilbene, and other previously unreported antioxidant phenolic compounds. J. Agric. Food Chem. 2010, 58, 11673-11679. Theirault, M.; Caillet, S.; Kermasha, S.; Lacroix, M. Antioxidant, antiradical and antimutagenic activities of phenolic compounds present in maple products. Food Chem. 2006, 98, 490-501. Phillips, K.; Carlsen, M.; Blomhoff, R. Total antioxidant content of alternatives to refined sugar. J. Amer. Diet. Assoc. 2009, Jan. 109(1):64-71.Federation of Quebec Maple Producers, Press Release, March 4, 2010 Stuckel, J. G., and N. Low. The Chemical Composition of 80 Pure Maple Syrup Samples Produced in North America. Food Research International. 1996, 29(3-4), 373-379. Legault, et al. in 2010, USDA Nutrient Database and Canadian Nutrient File